කුප්‍රකට රුසියානු විපක්ෂ නායක නවාල්නි පොලිසිය විසින් අත් අඩංගුවට ගැනීම නිසා විරෝධතා රට පුරා විවිධ නගරවල සිදුවිය. මෙම විරෝධතාවල සහභාගීත්වය අඩුවුවද ප්‍රචණ්ඩත්වය ඇවිලවීමේ උත්සාහයන් තිබුණේය. විරෝධතා වහාම වොෂිංටනය විසින් අනුමත කරන ලදී. මොස්කව්හි එක්සත් ජනපද තානාපති කාර්යාලය විසින් විරෝධතා රැලි පැවැත්වූ වේලාවන් සහ ස්ථාන සවිස්තරාත්මකව ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී. සමහර බටහිර නායකයින් ප්‍රචණ්ඩත්වය උත්සන්න කිරීම සඳහා සෘජු ඉල්ලීම් කර තිබේ.
ඇලෙක්සි නවාල්නි, ඔහුගේ අනුග්‍රාහකයින්, කණ්ඩායමේ සාමාජිකයන් සහ ආධාරකරුවන් ජර්මනියේ සිට රුසියාවට ආපසු යන විට ඔහු අත්අඩංගුවට ගන්නා බව හොඳින් දැන සිටි බව පැහැදිලිය. ඔහු මඳක් කලින් ආපසු පැමිණියේ නම් මෙය සම්පූර්ණයෙන්ම වළක්වා ගත හැකිව තිබුණි. එසේ වූයේ නම් ඔහු සම්බන්ධයෙන් ඒ වනවිටත් ක්‍රියාත්මක වෙමින් තිබූ අත්හිටවූ සිර දඬුවමේ කොන්දේසීන්වලට අනුකූල වන්නේය. එවිට විරෝධතා දැක්වීමට හේතුවක් මතු නොවන බැවින් ඔවුන් හිතාමතාම මෙලෙස ක්‍රියාකළ බව පැහැදිලිය.
රුසියාවේ නව ලිබරල් න්‍යාය පත‍්‍රයේ කේන්ද්‍රස්ථාන වන මොස්කව් සහ ශාන්ත පීටර්ස්බර්ග් හි ප්‍රධාන විරෝධතා පැවැත්විණි. වෙනත් ප්‍රදේශවල විරෝධතා ඊට වඩා කුඩා විය. කෙසේ වෙතත්, අධික ශීතල මධ්‍යයේ විරෝධතා දැක්වූ අය පවා සිටි අතර, එයින් පෙන්නුම් කළේ සමහර පිරිස් අතර පවතින දැඩි හා මුල්බැසගත් විරෝධයයි. කෙසේ වෙතත්, නගරවල සමස්ත ජනගහනයට සාපේක්ෂව විරෝධතාවල සහභාගීත්වය අවම බව පෙන්නුම් කරයි. සැලකිය යුතු විරෝධතා දැක්වූ අනෙකුත් නගර අතර යෙකටරින්බර්ග්, නොවොසිබිර්ස්ක්, ව්ලැඩිවොස්ටොක් සහ නිශ්නි නොව්ගොරොද් ඇතුළත් වේ.
විරෝධතාකරුවන්ගෙන් සැලකිය යුතු පිරිසක් ගෙවීම් ලැබූ පිරිස් විය හැකිය. ඔවුහු රැකියා විරහිත පිරිස්, තරුණ නාගරිකයින්, ලිබරල්වාදීන් සහ විවිධ සුළුතරයන්ගෙන් සමන්විත විය. මහා පරිමාණ සමාජ මාධ්‍ය ව්‍යාපාරයක බලපෑමට හසුවූ යෞවනයන් හා බාල වයස්කරුවන් සැලකිය යුතු ප්‍රමාණයක් ද දක්නට ලැබුණි. පොලිස් ප්‍රචණ්ඩත්වය යැයි කියමින් බොහෝ වීඩියෝ නිකුත් කරන ලදී. සෑම වීඩියෝවකම පෙන්නුම් කළේ පුද්ගලයෙකු පොලීසිය දෙසට දිව ගොස් නිලධාරීන්ට පහර දීමට තැත් කිරීම සහ ඉන් පසුව සිදුවූ රඳවා තබා ගැනීමය. කෙසේ වෙතත්, බලධාරීන්ගේ පැත්තෙන් හෝ විරෝධතාකරුවන්ගෙන් කිසිදු තුවාල වීමක් සිදුවී නැත.
ව්‍යාජ ප්‍රවෘත්ති ද මෙම රාජ්‍ය විරෝධී ව්‍යාපාරයේ අනිවාර්ය අංගයක් බවට පත්විය. ඝාතන සහ බලධාරීන් විසින් ඇදහිය නොහැකි තරම් අත්අඩංගුවට ගැනීම් පිළිබඳව චෝදනා එම ප්‍රවෘත්තිවලින් ප්‍රකාශ විය. මෙම පණිවිඩ ප්‍රධාන ධාරාවේ සමාජ මාධ්‍ය විසින් සක්‍රීයව ප්‍රචාරය කරන ලදී.
පසුගිය අගහරුවාදා මොස්කව් නගර අධිකරණය තීන්දු කළේ නවාල්නි අත්හිටවූ ෆෙඩරල් සිර දඬුවම අනුව නිතිපතා වාර්තා කිරීමට අපොහොසත් වී ඇති බවත්, ඒ පිළිබඳ ඔහුගේ නිදහසට කරුණ ප්‍රමාණවත් නොවන බවත්ය. එබැවින්, අත්හිටවූ තීන්දුව සැබෑ එකක් බවට පරිවර්තනය කළ යුතු යැයි විනිසුරුවරයා තීරණය කළේය. ඒ අනුව වසර දෙකක සහ මාස අටකට ආසන්න සිර දඬුවමක් ඔහුට ලබා දුන්නේය.
දූෂණ විරෝධී ක්‍රියාකාරිකයා (නවාල්නි) ප්‍රංශ රූපලාවණ්‍ය සන්නාමයක් වන යෙව්ස් රොචර් ඇතුළු සමාගම් දෙකකින් රූබල් මිලියන 30ක් (ඩොලර් 400,000 ක්) වංචා කිරීම සම්බන්ධයෙන් 2014 දී වැරදිකරු විය. ඔහුට වසර පහක අත්හිටවූ සිර දඬුවමක් නියම වූ අතර පසුව එය තවත් වසරකින් දීර්ඝ කරන ලදී. එය පසුගිය වසරේ දෙසැම්බර් 30 වන දිනෙන් අවසන් වීමට නියමිතව තිබුණි. සයිබීරියාවේ සිදුවූයේ යයි කියන විෂ වීමකින් සුවය ලබා නවාල්නි ජර්මනියේ සිටි අතර, දෙසැම්බර් මාසයේදී බර්ලින් වෛද්‍යවරුන් විසින් ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද වාර්තාවකින් පෙනී ගියේ ඔහු සුවය ලබා ඇති බවත්ය. නඩු විභාගයේදී නවාල්නි මේ පිළිබඳව විවාද කරමින් කියා සිටියේ ජනවාරි මැද භාගය වන තෙක් තමා නැවත රුසියාවට ඒමට සුදුසු තත්ත්වයක නොසිටි බවයි.
පසුගිය සතියේ පැවති නඩු විභාගය සඳහා අවම වශයෙන් විදේශීය දූත මණ්ඩල නියෝජිතයන් 20 දෙනෙකු පැමිණ සිටි බව වාර්තා වේ. එක්සත් ජනපදය, එක්සත් රාජධානිය, පෝලන්තය, ලැට්වියාව, ලිතුවේනියාව සහ ඔස්ට්‍රියාව යන රටවල රාජ්‍ය තාන්ත‍්‍රිකයින් අධිකරණ කටයුතු නිරීක්ෂණය කිරීමට පැමිණ ඇති බව විදේශ අමාත්‍යාංශයේ ප්‍රකාශිකා මාරියා සකාරෝවා අගහරුවාදා මුහුණු පොතෙහි ලියා තිබුණි. ‘සාම්ප්‍රදායිකව විදේශීය අධිකරණවල තානාපතිවරු තම පුරවැසියන්ට සහයෝගය දක්වන බව ඇය දන්නා බව එම ප්‍රකාශයේ සඳහන් වේ. බටහිරයන් නවාල්නි ‘තමන්ගේම’ කෙනෙකු ලෙස සැලකුවද ඔහු රුසියානු සමූහාණ්ඩුවේ පුරවැසියෙකි’. සකරෝවා තවදුරටත් කියා සිටියේ ‘මෙය තවදුරටත් ස්වෛරී රාජ්‍යයක අභ්‍යන්තර කටයුතුවලට ඇගිලි ගැසීමක් නොවේ, එය රුසියාව පාලනය කිරීමට උත්සාහ කිරීමේදී සාමූහික බටහිරයන්ගේ අපිරිසිදු හා නීති විරෝධී භූමිකාව පිළිබඳ ස්වයං අනාවරණය කිරීමකි’.
මොස්කව්හි බ්‍රිතාන්‍ය තානාපති කාර්යාලය පවසා ඇත්තේ නඩු විභාගයට එහි නියෝජිතයින් පැමිණ සිටීම සාමාන්‍ය රාජ්‍යතාන්ත‍්‍රික ක්‍රමවේදයන්ට අනුකූල බවයි. මොස්කව්හි එක්සත් ජනපද තානාපතිවරයා කියා සිටියේ ‘ලොව පුරා රාජ්‍ය තාන්ත‍්‍රික දූත මණ්ඩල සත්කාරක රටේ අධිකරණ නඩු විභාග පැවැත්වීම් සොයාබැලීම සම්මත භාවිතයක්’ බවයි.
රුසියානු ‘තර්ජනය’ දැනටමත් එක්සත් ජනපද ඩිමොක්‍රටික් පක්ෂය හා ප්‍රධාන ධාරාවේ මාධ්‍ය විසින් කාලයක් තිස්සේ වර්ධනය කර ඇති තත්ත්වය තුළ මොස්කව් සම්බන්ධ ඇමරිකානු නව පරිපාලන ප්‍රතිපත්තිය වඩා ආක්‍රමණශීලි වනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ. ඇලෙක්සි නවාල්නි සිද්ධිය රුසියාවට එරෙහි ආක්‍ර මණශීලී ප්‍රතිපත්තිය සාධාරණීකරණය කිරීම සඳහා යොදා ගැනෙනු ඇත.
විරෝධතාවල සාර්ථකත්වය නොතිබුණද, මෙය හුදෙක් පෙරහුරුවක් පමණි. රුසියාවේ ස්ථාවරත්වය හා රාජ්‍යත්වය අඩපණ කිරීමේ මහා පරිමාණ ව්‍යාපාරයකට මග පාදාගැනීමට වොෂින්ටනය එය භාවිතා කරනු ඇත.
2021 සැප්තැම්බර් මාසය වනවිට අස්ථාවර කිරීමේ උත්සාහයන් වේගවත් කිරීමට සැලසුම් කර ඇති බව පෙනේ. ඒ රුසියානු මහ මැතිවරණයේ කාලය වන බැවිනි. ඔවුහු තම අභිලාෂයන් සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා දරුවන් වුවද පූජා කිරීමට සූදානම් බව ලිබරල් විපක්ෂය දැනටමත් ඔප්පු කර තිබේ. රුසියානු රජය වැළැක්වීමේ පියවර නොගන්නේ නම්, මෙම පුද්ගලයින්ට රුසියාවේ භූ දේශපාලනික විරුද්ධවාදීන්ගෙන් විශාල සහයෝගයක් පහසුවෙන් ලැබෙනු ඇත. ඊළඟ වතාවේ රාජ්‍ය විරෝධී උද්ඝෝෂණ කාර්මික ව්‍යසන, සයිබර් ප්‍රහාර සහ ත‍්‍රස්ත ප්‍රහාර සමඟ අහම්බෙන් සමපාත විය හැකිය’.
මතුව ඇති තත්වය පිළිබඳ රුසියානු කොමියුනිස්ට් පක්ෂය මෙසේ ප්‍රකාශ කරයි:
‘මීට පෙර බෝල්ටික් ප්‍රදේශයේ සහ යුක්රේනයේද, ජෝර්ජියාවේ සහ ආර්මේනියාවේද, මෝල්ඩෝවා සහ කිර්ගිස්තානයේද එවැනි ක්‍රමවේදයන්ගේ ප්‍රහාරයට ලක්වූවෝය. බෙලරුස් හි මෑතදී පැවති විරෝධතා සමාජ මාධ්‍ය හරහා පෝලන්තයේ සහ ලිතුවේනියාවේ මධ්‍යස්ථානවලින් මෙහෙය වුනි. ගෝලීයවාදීන්ගේ අතේ ඇති ජනමාධ්‍ය ‘දේදුනු විප්ලව’ ක්‍රියාත්මක කිරීමේ ප්‍රධාන උපකරණය බවට පත්ව ඇත’. ‘සෝවියට් සමාජවාදී සමූහාණ්ඩුවට එරෙහි අරගලයේ කාල පරිච්ඡේදයේ දී මෙන් රුසියාව සම්බන්ධයෙන් ද ඉලක්කය වන්නේ ඒකීය සහ ස්වාධීන රාජ්‍යය විනාශ කිරීමයි. ඒ අතරම, මධ්‍යස්ථ ලිබරල්වාදීන්ගේ ආණ්ඩුව ඉවත්කොට, අන්තවාදී මනසක් ඇති, ඔවුන්ගේ කීකරු ඇදහිලිවන්තයන් ඒ වෙනුවට ආදේශ කිරීමෙන් රුසියාව අර්බුදයෙන් පිටතට ගෙන නොයනු ඇත, තත්ත්වය තවත් උග්‍ර කරනු ඇත. එහි ප්‍රතිඵලය වනුයේ ගෝලීය ප්‍රාග්ධනයේ ඍජු පාලනයට රට යටත් කිරීම, රාජ්‍ය දේපළ තවදුරටත් විකිණීම, රටේ තරගකාරිත්වය සම්පූර්ණයෙන්ම නැතිවීම, දැවැන්ත දරිද්‍රතාවය සහ රුසියානු ජාතිකත්වය වේගයෙන් වඳ වී යාමය. එමගින් අර්බුදයේ ගැඹුරු වීම සහතික කෙරේ. ද්වේෂ සහගත කොමියුනිස්ට් විරෝධය සහ වාමාංශික දේශප්‍රේමී බලවේගයන්ට එරෙහි මර්දනය වැළැක්විය නොහැකි වන්නේය’. ⋆
